AK Parti Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir Plan ve Bütçe Komisyonunda kendi ve 95 AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan ve asgari ücretten gelir ve damga vergisi alınmamasını da içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifini değerlendirdi.
Ak Parti Milletvekili Aydemir ve 95 milletvekilinin hazırladığı yeni kanun teklifi ile “asgari ücretin gelir ve damga vergisinden muaf olması” uygulaması diğer çalışanları da kapsayacak şekilde genişletildi. Artık maaşlarda vergi kesintileri olmayacak
‘Türkiye büyüyor’
Teklife ilişkin komisyona bilgi veren Milletvekili Aydemir, salgından tüm dünyanın etkilendiğini, ancak Türkiye’nin sağlık sistemi ve insanını destekleme bakımından pozitif ayrıştığını vurguladı. Ülkedeki sanayi çarklarının döndüğünü anlatan Milletvekili Aydemir, dünyanın en kötü günlerini yaşadığı dönemde Türkiye’nin büyüdüğünü dile getirdi.
‘Büyümemiz çift rakamları görecek’
“Taç giyen baş akıllanır” sözünü aktaran Milletvekili Aydemir, “Allah’ın izniyle yıl sonu itibarıyla büyümemiz çift rakamları görecek” diye konuştu. Asgari ücretin, tüm kesimlerin katkısıyla görüşüldüğünü anlatan Milletvekili Aydemir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı 2022 yılı asgari ücretinin, bu tutarda geliri olanlarda büyük bir rahatlamaya yol açtığını vurguladı. Aydemir, teklifte asgari ücrete ilişkin düzenlemelerin yer aldığını belirtti.
Nüfusun yüzde 70’i doğalgaz kullanıyor
Düzenlemede BOTAŞ’a ilişkin bir maddenin yer aldığını da anımsatan Milletvekili Aydemir, 81 ilde doğal gazın kullanıldığını, ülke nüfusunun yüzde 70’inin doğal gazı kullanabildiğini söyledi. Aydemir, Avrupa piyasalarında 2020’de doğal gaz fiyatlarının 10 kat arttığını, bu artışın çok az bir kısmının Türkiye’deki kullanıcılara yansıtıldığını aktardı.
‘Farkı devlet ödüyor’
BOTAŞ’ta doğal gaz maliyeti ile satış fiyatı arasında oluşan fiyat farkını devletin ödeyeceğini dile getiren Milletvekili Aydemir, “Devasa bir fark var, bunu devletimiz üstlenmektedir. Bu fark, görevlendirme gideri olarak BOTAŞ’a, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ödenecektir. Doğal gaz fiyatları artışından kaynaklı oluşan nakit artışını yönetmek için BOTAŞ’ın doğal gaz ithalatı sırasında ödemesi gereken gümrük işlemlerinden doğan KDV ödemesi gerçekleştirilememiştir. BOTAŞ’ın 2021 yılına ait herhangi bir vergi borcu yoktur. Bu kanun teklifi ile BOTAŞ tarafından ödenemeyen 32,3 milyar lira vergi borcunun görevlendirme gideri olarak mahsup edilmesi amaçlanmaktadır. BOTAŞ’ın toplam borcu 53 milyon lira civarında.” dedi
‘Anayasaya aykırı tarafı yok’
2021 yılı bütçesine ilişkin teklif maddesine de değinen Aydemir, “Ek bütçe ile yapılmak istenen, gelirleri artırıcı bir tanzim yapmaktır. Düzenlemeyle gelir fazlası ödeneğe çevriliyor, bütçe dengesini bozmadan gereğini yapıyoruz. Bunun Anayasa’ya aykırı bir tarafı da yoktur.” kaydını düştü.
Plan ve bütçe komisyonunun önemi ve işlevi
Sunumunda TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun önemine işaret eden Milletvekili Aydemir, ‘Öteden beri şunun altını hep çiziyoruz: Türkiye Büyük Millet Meclisi, münhasıran Plan ve Bütçe Komisyonu milletimizin ihtiyaçlarına mebni ne varsa onları görüşüyor ve kanun olarak, cari hâle getiriyor. Bugün yaptıklarımız da bunu havidir, bunu içermektedir. Ben, Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi olarak hususen bir not düşmek istiyorum. Yıllardır buradayım, Komisyon üyelerimizin katkısı çok yüksek. Hepsine müteşekkiriz, her konuda hakikaten tenvir eden, aydınlatan tarzları var.’ İfadesini kullandı.
Teklifin içeriği
Sundukları Yasa teklifine ilişkin kayıtlar düşen Milletvekili Aydemir, ‘11 madde hayati önemde, milyonları ilgilendiren kanuni düzenlemeler, bunlara zihnimizi teksif etmek, bunlara dönük çalışmalar yapıp katkı sunmak maksatlı bu görüşmeler yapılıyor. Neleri değiştiriyoruz? Bakın, yenilenebilir enerji üretimini teşvik eden bir maddemiz var, çok hayati önemde. Savunma Sanayii Başkanlığının KDV istisnası, BOTAŞ borçlarının görevlendirme bedeli karşılığı mahsup edilmesi, sigorta şirketlerinin e-imzalı kefalet senedi çıkarmasına imkân tanınması, ücretsiz toplu taşıma yapanlara belediyelerden gelir desteği, SGK’nın götürü bedel alacaklarının üniversite hastanelerinden terkini. ‘ifadeleriyle teklifte yer alan vurguları aktardı.
Yenilenebilir enerji
Yasa teklifi içinde bulunan yenilenebilir enerji üretimi ile ilgili gerekçeyi paylaşan Milletvekili Aydemir, ‘Öteden beri biz çevreye ne kadar duyarlı olduğumuza vurgu yapıyoruz. Sadece biz değil, elbette ki buradaki arkadaşlarımın kahir ekseriyeti böyle, konuştuklarında “Çevrenin çok daha düzgün hâle gelmesi, çevrenin yaşanabilir hâlde tutulması önemlidir.” diye not düşüyoruz. İşte, bu bağlamda bir düzenleme ki -bana göre buraya bereket yani şu maddelerin içerisine bereket saçacak bir düzenleme- Bakın, daha önce konutlarda 10 kilovata kadar, yenilenebilir enerji imkânı tanınmış; şimdi, bunu 20 kilovata çıkarıyoruz. Burada yapılan nedir? Belki cari açığa da katkısı olacak ama ihmal edilebilir, çok az da olsa katkısı olacak bunun. Bununla beraber, bireyler yıllık 8 bin lira civarında olan gelirlerini, ilave gelirlerini 17 bine kadar çıkarmış olacaklar. Bu önemli bir destektir, önemli bir katkıdır yani sadece çevreye değil, sadece topluma değil, bireylerin kendilerine dönük de böyle bir müspet tarafı var. ‘ diye konuştu.
‘Biz pozitif olarak ayrıştık’
Türkiye’nin salgın sürecinde sergilediği üstün performansın küresel takdir topladığını belirten Milletvekili Aydemir, ‘Pandeminin etkisini hepimiz biliyoruz, dünya etkilendi bundan, bütün dünya pespaye hâle geldi ama biz pozitif olarak ayrıştık, sağlık sistemi bakımından ayrıştık, insanlarımızı destekleme bakımından ayrıştık, çok özel bir zemin çıktı orta yere, bundan dolayı milletimizin müteşekkir hâli var. Sadece bize mi? Hayır, bütün hepimize teşekkürleri var çünkü herkesin katkısı var bu işte. Biz şunu hep yaptık, siyasi heyet olarak yaptık. Sayın Cumhurbaşkanımızın tarzıdır bu zaten; varsa bir güzellik onu bütün bir toplumla paylaşıyoruz. Dolayısıyla, bu bağlamda yaptıklarımız çok çok hayati önemde ‘ dedi.
‘Sanayi çarklarımız dönüyor’
Salgının yol açtığı iktisadi kırılganlıklara rağmen Türkiye’de üretim ve yatırımın aksamadan devam ettiğine işaret eden Milletvekili Aydemir, ‘Bakın, şu süreçte üretimi artıran, üretim sürecini ayakta tutan bir ülke hâlindeyiz biz; sanayi çarkları dönüyor, açıklanan parametreler yüz güldüren bir hâlde, hepimiz görüyoruz, takip ediyoruz. Dünyanın en kötü olduğu dönemde ülkemiz büyüyor.
Sanayide 700 binden fazla insanı istihdam ettik. Türkiye, son üç çeyrekte üst üste büyümüş bir ülkedir. Bunu dünya kabul ediyor, dünya bu hâlin önüne temennayla yaklaşıyor. ‘ aktarımında bulundu.
Büyüme rakamları
Milletvekili Aydemir, ‘Derler ki: “Taç giyen baş akıllanırmış.” Bunu özellikle bu tartışmalardan vareste bir not düşüyorum. Allah izin verirse, Allah’ın izniyle, inşallah yıl sonu itibarıyla büyümemiz çift rakamları görecek. Bunlar biz im enfüsi, bireysel tespitlerimiz değil, dünyanın kabul ettiği tespitler. ‘ paylaşımında bulundu
Asgari ücret düzenlemesi
Sunumunda Asgari ücretle ilişkili gelişmeler ve vatandaş memnuniyeti konusuna değgin tespitlerini aktaran Milletvekili Aydemir, ‘Çalışma Bakanlığımız asgari ücrete dönük, hakikaten çok ince ayar çalışmalar yaptı. Hem işveren kesimi hem işçi kesimi 4 bin liralık bir rakamı telaffuz eder hâle geldiler. Son kertede Sayın Cumhurbaşkanımız 4 bin 253 liralık bir rakamı orta yere koydu. Ve bu asgari ücretliler arasında büyük bir inşirah, büyük bir ferahlama, büyük bir müteşekkir hâl oluşturdu, bunları yaşadık. Ve şimdi, buna dönük 2’nci, 3’üncü, 4’üncü maddelerde düzenleme yapılıyor. ‘dedi
Savunma sanayisine ilişkin düzenleme
Yasa Teklifinde Savunma Sanayisine ait maddeye ilişkin tespitler yapan Milletvekili Aydemir, ‘5’inci maddede bir başka düzenleme, Savunma Sanayii Başkanlığınca yürütülen projelere ilişkin KDV istisnasının kayıt altına alınmasıdır. Daha önce düzenlenen birtakım çalışmalar var, birtakım tebliğlerle yürütülen projeler var ama belli ki müşevveş hâller çıkmış orta yere ve bunun netleşmesi, berraklaşması adına böyle bir düzenleme gereği duyuldu, biz de bunu çalıştık arkadaşlarımızla beraber, Savunma Sanayii Başkanlığımızla beraber; ayrıntıya girerek çalıştık. ‘ diye konuştu.
Botaş ve doğalgaz
Milletvekili Aydemir, ‘6’ncı madde -tartışma mevzusu olan- BOTAŞ’ı ilgilendiren bir madde, ona dönük çalışmalar yaptık. Malumunuz, BOTAŞ, doğal gazı bütün bir toplum zeminine, bütün bir yurt sathına yaymış kuruluşumuz bizim. 81 vilayette 700’e yakın yerleşim merkezinde şu anda doğal gaz kullanılır hâle geldi yani Türkiye nüfusunun yüzde 80’i doğal gaz erişimini sağlamakta, yüzde 70’i de kullanmakta doğal gazı, dolayısıyla çok hayati önemde bir mevzu bu. Doğal gaz kullanımının yaygınlaştırılması hem konut hem de yıllık 300 bin metreküp altında tüketimi bulunan küçük ve orta ölçekli işletmelerin doğal gaz tüketimini artırmıştır. Covid-19 pandemi sürecinin ekonomik olarak beklenenden daha hızlı bir şekilde toparlanmasıyla sanayi sektöründe planlanandan daha fazla doğal gaz talebinin oluşmasına sebep olmuştur. Bununla birlikte, son yıllarda dünyada ve ülkemizde kışların daha soğuk geçmesi ısınma amaçlı konut doğal gaz talebini artırırken yazların kurak geçmesi ve beklenen yağış miktarının az olması hidroelektrik santrallerinde üretilen elektriğin azalmasına bağlı olarak tüm dünyada doğal gaz tüketimi talebini artırıcı bir ivmeye sebep olmuştur. Covid 19 pandemisinden sonra hızla toparlanma nedeniyle bütün dünyada doğal gaz talebine ciddi bir artış olurken 2020-2021 yılı pandemi sürecinde doğal gaz üretim yatırımlarının aksamasına bağlı olarak doğal gaz arzında da daralma olmuştur; talepte bir artış, arzda bir daralma. Ayrıca, çeşitli nedenlerden dolayı kaynak ülkelerden Avrupa’ya sağlanan boru gazı arzını karşılayamama sorunu da eklenince Avrupa piyasalarında 2020 Aralık ayında bin metreküpü 150 dolar olan doğal gazın fiyatı 2021 içerisinde 10 kat artarak bin 500 dolar seviyesine çıkmıştır. Sosyal ve ekonomik sebeplerle piyasalarda yaşanan söz konusu yüksek fiyat artışlarının çok az bir kısmı, Türkiye’de, hane halkı ve küçük ve orta ölçekli işletmelere yansıtılmıştır. Avrupa’da bağımsız araştırma kurumlarının yaptığı, yayınladığı birtakım veriler var. Hane halkının her türlü vergi ve giderler dâhil doğal gaz faturalarındaki ortalama fiyatı gösteren hane halkı enerji fiyat endeksine göre, Türkiye en ucuz doğal gaz kullanan ülkedir. Mesela, Londra’da metreküp fiyatı 17,34 TL -TL cinsinden ifade ediyorum- Berlin’de, 24,46 TL, Amsterdam’da 35,58 TL -devasa bir rakam- Atina’da 20,25 TL, Sofya’da 18,50 TL, Roma’da 24,62 TL. Arkadaşlar, bakın şu rakamlara, Allah aşkınıza bir de şu rakama bakın lütfen.
Türkiye’de metreküp fiyatı 2,27 TL. ‘ dedi.
‘Devlet doğalgazda maliyetle satış arasındaki farkı üstleniyor’
Milletvekili Aydemir, ‘Sayın Cumhurbaşkanımız, Hazine ve Maliye Bakanı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız tarafından açıklandığı üzere BOTAŞ’ın maliyetiyle satış fiyatı arasında oluşan farkı devletimiz üstlenmektedir; devasa bir fark var, bunu devletimiz üstlenmektedir Bu fark, görevlendirme gideri olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından BOTAŞ’a ödenecektir. Yukarıda belirtilen gerekçeler kapsamında doğal gaz fiyatları artışından kaynaklı oluşan nakit açığı yönetmek için BOTAŞ’ın doğal gaz ithalatı sırasında ödemesi gereken gümrük işlemlerinden doğan KDV ödemesi gerçekleştirilememiştir. Bunun haricinde, BOTAŞ’ın 2021 yılına ait herhangi bir vergi borcu bulunmamaktadır. BOTAŞ tarafından ödenmeyen, daha doğrusu ödenemeyen 32,3 milyar vergi borcunun görevlendirme gideri olarak mahsup edilmesi amaçlanmaktadır. ‘ diye konuştu.
Botaş’ın toplam borcu 53 milyar dolayında
Aydemir, ‘BOTAŞ’ın toplam borcu 53 milyar dolayında, bunu da not düşüyorum arkadaşlar. Gelelim 7’nci maddeye arkadaşlar; en çok tartışma mevzusu yapılan, Anayasa’ya aykırılığı iddia edilen maddeye. 53 milyar, evet, borç olarak toplam Kasım ayı itibarıyla, aralık 20’ye kadar bu kanunun cari olması durumunda geçerli olacak bütçeden. Yani devlete 33 milyar KDV borcu var da ödeyemiyor mu, yoksa dışarıdan gaz aldığında, aldığı yerlere 53 milyar borcu mu var? Hayır, değil. Bu bizim 53 milyar aralık ayını da bu işin içerisine dahil etmemiz hâlindeki. ‘ dedi.
İdarelere ödenek eklenmesine ilişkin düzenleme
‘Teklifte yer alan 7’nci madde“2021 yılında gelir tahmini üzerinde gerçekleşen genel bütçe gelirleri karşılığı idare bütçelerine ödenek eklenmesine imkân tanınmaktadır. Bu sayede, bütçe dengesi bozulmadan gerçekleşen gelir kadar kamu hizmetlerinin ihtiyaç duyacağı ödenekler idare bütçelerine eklenmesi amaçlanmaktadır.” kaydını düşen Milletvekili Aydemir, şunları söyledi; ‘Burada önemli ayrıntı, yıl içerisinde eklenebilecek ödenek tutarı bütçe kanununda yer alan gelir tahmini üzerinde gerçekleşen gelirle sınırlı olmasıdır. Bu bağlamda söylenecek müspet çok kayıt var Malumunuz, 2021 yılı tahmini bütçe gelirleri 1 trilyon 101 milyar dolayındaydı. Oysa geldiğimiz noktada aralık başı itibarıyla 1 trilyon 380 milyar düzeyine yükseldi tahmini gelirlerimiz, çok ciddi bir artıştır bu. Ve yine tartışma mevzusu edilen bütçe açığımız daha önce 4,3’dü; sonra Sayın Cumhurbaşkanımızın açıklamış olduğu tasarruf tedbirleri oldu, yüzde 3,5’lara filan. Geldiğimiz noktada 1,7’lerde ve kuvvetle muhtemel yüzde 3’ün altında bir bütçe açığı öngörülüyor 2021 yılı sonu itibarıyla. ‘.
‘Gelir fazlasını ödeneğe çevirip bütçe dengesini de bozmadan gereğini yapıyoruz’
Milletvekili Aydemir, ‘Bu kanun çıksa dahi. Bu noktada açılacak sualler vardır, kuvvetle muhtemel açacaksınız. Mesela gelirleri artıranlar nedir? Bir defa, burada birtakım düzenlemeler yaptık, neydi? Tahsilatın yapılandırılmasıyla ilgili, vergi alacaklarının tahsilatının yapılandırılmasını yaptık, onun gelir kalemlerine etkisi çok yüksek oldu. Kurumlar vergisi oranında artış yaptık, onun ciddi etkisi oldu. ücret gelirlerindeki artıştan kaynaklı paralel vergilerdeki artış söz konusu oldu. Şimdi, bunları not düştükten sonra bir şeyi daha söylemek istiyorum : “Ek bütçeyle yapılmak istenen nedir?” Bunun yerine “ek bütçe” dillendiriliyor. Ek bütçeyle yapılmak istenen gelirleri artırıcı bir tanzim yapmaktır. Gelirleri neyle artırırsınız arkadaşlar? Vergileri artırmak kaydıyla yaparsınız. Artmaması hâlinde ne yapacaksınız? Ki burada da kanuni düzenlemeler gerekiyor vergileri artırabilmek için. Artmaması durumunda yapacağınız nedir arkadaşlar? Borçlanmaya gideceksiniz. Bu defa, bütçe dengelerinde ciddi bir sarsılma, bir bozulma söz konusu olmayacak mı arkadaşlar? Oysa bizim yaptığımız düzenlemeyle gelir fazlasını ödeneğe çevirip bütçe dengesini de bozmadan gereğini yapıyoruz, bu kadar pratik bir çözüm. Bunun Anayasa’ya aykırı bir tarafı da yok. ‘ifadeleriyle vurgu yaptı.
Düzenlemelerin getirisi
Düzenlemenin getirilerini paylaşan Milletvekili Aydemir, ‘“Efendim, hangi kurumlara ödeme yapılacak, ödenekler nereye aktarılacak?” BOTAŞ’ı konuştuk zaten. Kamu hastanelerinin borçları var, hayati önemde bunlar, hepimize isabet eden borçlar. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’na aktarılacak ve hepsi bir ihtiyacı karşılayacak tarzı ortaya koyuyor bu düzenlemelerin. Sigorta şirketleri tarafından düzenlenen kefalet senetleri vardı. Bunların güvenli elektronik imzayla düzenlenmesine imkân sağlıyoruz. Malumunuz, bu elektronik sözleşmelerde var olan uygulama bu sayede elektronik imzalı senetlere de teşmil edilecek. Burada Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun, Maliye Bakanlığının Sigorta Denetleme Kurulunun, Adalet Bakanlığının müspet görüşleri var. Kefalet senetlerine ilişkin de bir kayıt düşelim ki bir bakıma bankaların teminat mektuplarına eş değerdir. 9 ve 10’uncu maddeler. ‘ dedi.
Teklifle getirilen düzenlemeler
Milletvekili Aydemir, ‘ burada yaptığımız nedir? Büyükşehir belediyeleri ile belediyelere izin ve ruhsat almak, kat kiralamak kaydıyla çalışan ve toplu taşıma hizmeti yürüten gerçek ve tüzel kişilere nüfus, hattın uzunluğu ve hattı kullanan sayısı kriterlerini esas alarak tespit edeceği hatlardaki toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz veya indirimli olarak yararlananlara ilişkin gelir desteği ödemesi yapılabilmesine imkân sağlamaktır. Daha önce bunlar kooperatifler aracılığıyla falan yapılıyordu, sonra bir düzenlemeyle hepsine teşmil edildi, üç aylık bir geçerliliği oldu, şimdi belediyeleri rahatlatacak, onlara da kanuni zemin imkânı verecek bir düzenleme yapıyoruz. 11’inci maddede SGK’yle üniversite hastaneleri arasında götürü bedel üzerinden sağlık hizmeti alım sözleşmesi ve usul ve esasları imzalanmaktadır. Buradan doğan birtakım borçlar var, yükümlülükler var. Eğer arada bir fark varsa bu farkı geri ödemesi söz konusu hastanelerin, oysa pandemiden dolayı hastanelerin gelirlerinde bir düşme var. İşte, bunu terkin maksatlı yapılan bir düzenlemedir. ‘ diye konuştu.
