Suriye krizi, Türk hava sahasını ihlal ettiği için düşürülen Rus jetinin sebep olduğu Rusya gerginliği derken Güneydoğu’daki terör ve devam eden terör operasyonları da Bursa şeftalisini vurdu. Suriye’de devam eden iç savaş, Rusya’nın Türk mallarına uyguladığı ambargo sebebiyle ihracat yapamayan Bursalı şeftali üreticileri, Güneydoğu’daki terör olayları sebebiyle bölgeye ürün gönderemeyince, rekoltesi geçtiğimiz yıllara oranla düşük olmasına rağmen iç piyasada tüketilemeyen ürünlerini bayramdan sonra fiyatları artar ümidiyle soğuk hava depolarında bekletiyor.
Türkiye’nin en verimli ovaları arasında yer alan Bursa ovasında şeftali hasadı başladı. Gürsu ilçesinin Kumlukalan Mahallesi’nde gece yarısı evlerinden çıkıp sahuru tarlalarında yapan köylüler, sabahın alacakaranlığında merdivenle çıktıkları ağaçlardan kovalarla şeftali topluyorlar. Rusya krizi ve Suriye’deki iç savaş nedeniyle ihraç edilemeyip köylünün elinde kalan tonlarca şeftali iç piyasada da tüketilemeyince soğuk hava depolarında toplanıyor.
Çiçeklenme dönemindeki aşırı soğuk ve don olaylarının verdiği hasar hasatla birlikte ortaya çıktı. Bursa’nın simge ürünü şeftali ağaçları meyve tutmayınca bu sezon rekolte de neredeyse yarı yarıya düştü.
Şeftali üretiminin yoğun olduğu Gürsu ilçesine bağlı Kumlukalan Mahallesi’nde, ağaçların büyük bölümü meyve tutmadı. Üreticilerden Güray Başkurt, çiçeklenme döneminde yaşanan don olayları nedeniyle az olan çiçeklerin ardından yaşanan dolu felaketiyle büyük bir kısmının döküldüğünü, ağaçlar meyve tutmadığı için bu sezon rekoltede büyük bir düşüşün yaşandığını söyledi. Başkurt, “Ağaçlarda dallar bomboş. Koca dalda bir nektarin meyvesi var. Ürün sıkıntısı çok yoğun. Bazı bölgelerde özellikle Ağaköy, Gürsu, Kazıklı tarafları bizim gibi meyveci bölgelerde büyük sıkıntılar yaşanıyor. Mesela tek bir ağaç en kötü 40-50 arası meyve yapması gerekirken şuan hiç meyve yok” dedi.
“CUMHURBAŞKANININ MEKTUBU TÜM ÜMİDİMİZ”
Tarlasından topladığı şeftaliyi iç piyasada tüketemediği için soğuk hava deposuna getiren şeftali üreticisi İsmail Uzun, yaşanan krizlerin ihracatı tamamen durma noktasına getirdiğini söyledi. Bölgede üretilen şeftalinin yüzde 70’inin Rusya tarafından alındığını dile getiren Uzun, “Rusya ile olan bu uçak krizinin ardından Rusya tek kalem mal almıyor. Bizim için sıkıntı oldu. İnşallah kriz bir an önce düzelir. İç piyasada satış olmadığı için malları soğuk hava depolarına koymak zorunda kalıyoruz. Soğuk hava deposunda da bir mal en fazla 25 gün kalabiliyor. Sonra meyve suyu oluyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın Putin’e gönderdiği mektup var. İnşallah bu mektup ilişkileri düzeltir. İhracat açılır da rahatlarız biraz” diye konuştu.
Suudi Arabistan’a Suriye üzerinden karayoluyla yapılan şeftali ihracatının Suriye’deki iç savaş nedeniyle artık hava yoluyla yapıldığını anlatan İsmail Uzun, “Havayoluyla yapılan ihracat bize kar bırakmamaya başladı. Daha önce bölgeden Suudi Arabistan’a yapılan ihracat yüzde 50’lileri bulurken, savaşın ardından 20’lere geriledi dedi.
HASAT SIKINTILI BAŞLADI
Yaşanan soğuk hava ve don olaylarıyla birlikte sezonun sıkıntılı başladığını belirten Gürsu Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kamil Dönmez, “Aslında meyve az fakat, İzmir ve Mersin bölgelerindeki şeftalilerle bizim şeftaliler birbirine girdi, piyasada bu nedenle bir bolluk oluştu, Ramazan ayı ile de birlikte talep azaldı. İhracat sıkıntısı var, Güneydoğu’da terör olayları var. Hal böyle olunca da haliyle piyasada iyi değil. Çiftçi şu anda topladığı ürünü ’Bayramdan sonra fiyatlar biraz daha değişir mi?’, ’Beş kuruş daha fazla para yapar mı?’ diyerek ağırlıklı olarak depolarda saklıyor. Şu anda şeftali ve nektarin tarlada 1 lira, bayramdan sonra fiyatların artması konusunda bir beklenti var. Yaşanan soğuklardan dolayı meyvelerde sıkıntılı onun için durum hiç iç açıcı değil” dedi.
“RUSYA’YA 1 KİLO BİLE ŞEFTALİ GÖNDEREMİYORUZ”
Yaşanan Rusya krizinin Bursalı şeftali üreticisini zor durumda bıraktığını belirten Gürsu Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kamil Dönmez, krizin ardından Rus turistler nedeniyle Antalya’ya yapılan sevkiyatların da kesildiğinin altını çizdi. Krizden önce bölgeden Rusya’ya sezonda 6 bin ton ürün gönderildiğini belirten Dönmez, “Son bir yıla baktığımızda Rusya krizi, Suriye’deki iç savaş, Güneydoğu’daki terör olayları Rusya krizinin Antalya’ya olan etkisi bizim ihracatımızı tamamen baltaladı. Son zamanlarda Rusya ile ilişkilerin düzelmesi için bir çaba gösteriliyor. İnşallah bunun sonuçları ileriki dönemlere çiftçiye ve ülkeye artı olarak döner. Siyasilere akıl verecek değilim ama siz komşularınızla iyi geçinmek durumundasınız. Tek başına bir şey yapılamıyor” dedi.
Güneydoğu’da yaşanan terör olayları nedeniyle bölgeye ürün gönderememekten de yakınan Dönmez, “Terör olayları başladıktan yaklaşık 1 yıldan bu yana bölgeye inanın günde 1 TIR yerine 15 günde 1 TIR gidiyor. Güneydoğulu tüccar arkadaşlarımız var. Kendileri buradan her gün ya da iki günde bir 50-60 ton ürün gönderirken ayda 50 ton ürün gönderemez hale geldiler. Bundan 3-4 yıl önce Rusya krizi ve bu terör olayları olmadan önce sezonda komşu ülkelere 30 bin ton civarında bir ürün ihracatı yapıyorduk. Şuan en son geçen seneki rakam 3 bin ton civarında bu sene ise Rusya’ya 1 kilo bile şeftali ihraç edemiyoruz” diye konuştu.
Mersin’in Bozyazı ilçesinde Kaymakam Hayatı Taşdan başkanlığında yapılan toplantıda, muz üreticilerinin sorunları ve muzun geleceği ele alındı.
Samsun’un Bafra ilçesinde kırsal kesimde fındık üreten çiftçiler, orman vasfını yitirmiş arazilerinin 2B’ye dönüştürülerek tapularının verilmesini istiyor.
Malatya’nın Battalgazi ilçesine bağlı Adagören Mahallesi’nde çiftçilik yapan aynı zamanda İnönü Üniversitesi Malatya Meslek Yüksekokulunda Öğretim Görevlisi olan Sıddık Doğan ’Mobil Kayısı Sınıflama ve Kasalama Makinesi’ tasarladı.
Salihli Belediye Başkanı Zeki Kayda, aşırı yağmur ve dolunun etkili olduğu Allahdiyen Mahallesini ziyaret ederek kiraz üreticilerine geçmiş olsun dileklerini iletti.