Nöroloji Uzmanı Dr. Öner Yalın, uykuya dalmakta zorluk çeken, uykuda geçirilen zamanın az olması ya da uykudan alınan keyfin anlaşılmadığı durumlarda kişilerin imsomnia hastası olabileceğini belirterek, bu tür şikayeti olanların mutlaka nöroloji doktorlarına başvurmaları gerektiğini söyledi.
Konya Hospital Nöroloji Uzmanı Dr. Öner Yalın, uykuya dalmakta zorluk çeken, uykuda geçirilen zamanın az olması ya da uykudan alınan keyfin anlaşılmadığı durumlarda kişilerin imsomnia olabileceğini belirterek, “Uykusuzluğun Latince adı imsomnia. Yani imsomnia demek uykusuzluk, uykuya dalmakta zorluk, uykuda geçirilen sürenin az olması ya da uykuda alınan keyfin anlaşılmadığı durum için kullanılan bir kelimedir. İmsomnia’da insanlar uyuma şansları olduğu halde ya az uyurlar ya da uykularından keyif alamazlar. Bu da hastaların gündüzleri bazı sorunlar yaşamasına sebebiyet verebilir. Geçerli uyku kişiden kişiye değişebilir. İlle de şu saatte uyuyacak diye bir şey yoktur. Kimisi için beş saat kimisi 7 saat kişinin ihtiyacını karşılayabilir. Zaten uyku ihtiyacı da insanlar yaşlandıkça daha da azalabilir” dedi.
“İmsomniası olan kişiler bazen hiç uyumamış, uyku hissetmemiş gibi duygu durumuna girebilir”
İmsomnia’nın belirtileri hakkında bilgi veren Dr. Yalın, “Uykuya dalmakta zorluk veya uykuyu devam ettirmekte zorluk, unutkanlık, gündüz uyku hali ve yorgunluk, konsantre bozukluğu, depresyon, anlık stres, sinirlilik, düşük motivasyon, enerji, işte artan hatalar, kazalar insomianın belirtileridir. Birçok kişide uykusuzluk hastanın iş hayatını, kişilerle olan ilişkilerini etkileyebilmektedir. İmsomniası olan kişiler bazen hiç uyumamış, uyku hissetmemiş gibi duygu durumuna girebilir. Uykuya dalarken uykusu yokmuş gibi gündüzleri ise hiç uyumamış gibi hissedebilir. Dolayısıyla hasta kendisini yorgun hissedebilir. İnsomnianın birçok nedeni vardır birçok türü de olmakla birlikte. Kısa süreli insomia denilen uykusuzluk türü yaklaşık 3 ay sürer ve stres ile alakalıdır. Işık, ısı, gürültü gibi çevresel faktörler buna sebebiyet verebilir. Yaşamda ki değişiklikler boşanma, sevgiliden ayrılma gibi nedenler olabilir. Hastalık, yaşanılan ameliyatların sonrasında ki ağrılar imsomniaya sebebiyet verebilir. Kullanılan kafeinli içecekler kahve gibi bazı ilaçlar gibi bunlar streoitler, astım ilaçları, kokain, esrar ve alkol insomiya yapabilir. Kısa süreli uykusuzluk gerekli stres faktörleri ortadan kalktığında kalkar. Bir de jet lag nedeniyle yaşanılan uykusuzluk problemi vardır. Diyelim Türkiye’den Amerika’ya uçuyorsunuz orada saat farkı var. Bu gibi durumlarda birkaç gün içerisinde insomnia oluşup sonrasında geçebilir. Yine gece vardiyasında çalışanlarda vardiya değişikliklerinde de insomnia ortaya çıkabilir” diye konuştu.
“Gündüz uyku ihtiyacı duymak da kişide uyku sorunu olduğu anlamına gelmeyebilir”
Dr. Öner Yalın, “Uzun süren uykusuzluk daha uzun süren bir uykusuzluk tipidir ve genellikle ruh sağlığı bozuklukları, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu gibi sebepler, parkinson, alzheimer hastalıkları, tiroid hastalıkları gibi hastalıklar uzun süreli insomniaya sebebiyet verebilir. Kısa süreli uykusuzluk genelde uyku ihtiyacı ve uyku yoksunluğu ile karıştırılır. Kısa süreli uyku sorunları birçok insanda yaygın olarak görülür. Bazı insanlar kısa süreli uykudan sonra bile rahatlıkla çalışabilir ve günlük aktivitelerini yerine getirebilir. Bunların uyku sorunları yoktur aslında. Gündüz uyku ihtiyacı duymak da kişide uyku sorunu olduğu anlamına gelmeyebilir. Uyku sorunu için gündüz çalışma hayatını, aktifliğini etkileyecek sorunların ortaya çıktığı uykusuzluk sorunlarından bahsetmek daha doğru olur. Kronik uykusuzlukta da 8 saat yatağın içerisinde kalsa dahi uyuyamadığı durumlarda tanımlanabilir. Bu tür durumlarda da gündüz uyku halinin devam etmesi normaldir. Uyku için yeteri kadar zaman ayrılmasına rağmen uyuyamamak ki bunların içerisinde hastalık, ağrı gibi durumlar kronik ifade etmelidir ki kronik uykusuzluk olarak tanımlanır” ifadelerini kullandı.
“İmsomniası olanların mutlaka bir nöroloji doktoruna gitmesinde fayda var”
İmsonmiası olan hastaların mutlaka nöroloji doktoruna gitmeleri gerektiğini belirten Dr. Öner Yalın, “Mutlaka bir nöroloji doktoruna gitmekte fayda olacak. Doktorunuzun size uyku durumunuz ile ilgili sorular sorabilir, bazı testler yapabilir. Bunun dışında psikolojik sorunlar fiziksel hastalıklar doktorunuzun bir araştırma yapması gerekebilir. Bazı laboratuvar testleri, uyku sorunu için polisomnografi yapılabilir. Polisomnografi göz hareketleri, oksijen satürasyonu, el ve bacak hareketleri, nefes akışı gibi şeylerin gece boyu takip edilmesidir. Hastayı bir gece misafir ederek bu kaydı yapıyoruz ve hastanın uyku problemini çözebiliyoruz. Teşhisi koyup tedaviyi ona göre yapabiliyoruz. Polisomnografi rutin uykusuzlukta gün içi uyku olmadıkça önerilmez. Tedavide mutlaka doktorla görüşerek başlatılması, buna göre muayene ve testin sonucunda doktorun vereceği ilaçlar vardır” ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sosyal medya hesabı üzerinden 81 ildeki aşılanan kişi sayılarını paylaştı. İl il açıklanan haritaya göre Bursa’da 39 bin 470 kişi aşı oldu.
Diyarbakır’da, bir okul ile ip fabrikası arasında, okulun tekstil teknolojileri bölümünü bitiren öğrencilerin tahsillerini tamamlamalarının ardından fabrikada istihdam edilmeleri yönünde protokol imzalandı.