Malatya, 3 yıldır beklediği Coğrafi İşaret Tescili’ni Avrupa Birliği’nden aldı. Malatya kayısısı, Aydın incirinden sonra AB’den tescillenen ikinci ürün oldu.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, yaptığı açıklamada kayısının tescillenmesinin Malatya adına sevindirici olduğunu belirterek, “Böylece Malatya Kayısısı Avrupa pazarında marketlerde ve raflarda AB resmi coğrafi işaret amblemi ile satışa sunulacak” dedi.
Coğrafi işaret tescilinin Malatya kayısısı için iki açıdan önemli olduğuna dikkat çeken Bakan Tüfenkci, tescilin birinci işlevinin ’koruma’ ikinci işlevinin ise ’tanıtma ve pazarlama’ olduğunu söyledi. Tescilin ardından Avrupa sınırları içerisinde ihlallere ve ’Malatya Kayısısı’ adının hatalı ve haksız kullanımlarına karşı koruma sağlanacağını kaydeden Tüfenkci, artık Avrupa sınırları içerisinde Malatya kayısısı adıyla farklı ürünlerin satılmasının da önüne geçilmiş olacağını söyledi. Malatya Kayısısının coğrafi işaret kriterlerini sağlayan yüksek kaliteli bir ürün olduğunun da tescillenmiş olduğunu dile getiren Tüfenkci, “Bilindiği üzere Malatya nüfusunun büyük oranda geçim kaynağı kayısıya dayanıyor. Bunun yanında 2016 yılı kuru kayısı ihracatına baktığımızda 290 milyon 672 bin 143 dolarlık ihracat rakamı ile 79 bin 171 ton kayısı ihraç edildiğini görüyoruz. Bu oranın yüzde 90’nını Malatya Kayısısı karşılıyor. İhraç edilen ülkelerin başında ise ABD ile Avrupa geliyor. Şimdi kaysımıza sahip çıkıp, değer kazandırmak bizlerin elinde. Bu tescil ile koruma kalkanı sağlayıp, kayısımızın pazar alanını genişletmiş olacağız” dedi.
Bakan Tüfenkci bu konuda ayrıca kayısının pazarlanmasına yeni pazarlara erişmesi noktasında da bir çalışmayı başlatacaklarını ifade ederek şunları söyledi:
“Sadece dış piyasada değil, kayısımıza iç piyasada da değer kazandırmak için attığımız adımlar var. Lisanslı depoların kurulması bunların başında geliyor. Önümüzdeki aylarda kurulacak olan bu depolarla, kayısı üreticimiz ürününü sağlıklı bir şekilde depolarda muhafaza edecek. Bir yandan da kendisine verilecek elektronik ürün senetleri ile kayısısı borsada işlem görecek.
Bu süreçte bizlere olduğu kadar yerel aktörlere de büyük görevler düşüyor. Malatya’yı değiştirecek, dönüştürecek yerel aktörlerin bu anlamda ciddi projeleri ortaya koyması lazım. Dünya kayısı başkenti Malatya’da mutlaka bir üretici birliğini oluşturmamız lazım.”
Bakan Tüfenkci, Malatya kayısısına AB coğrafi işaret tescili verilmesi için 2014 yılında AB Komisyonu’na başvuru yapan Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’na teşekkür etti. Tüfenkci, ayrıca 11 Temmuz Salı günü Tarım ve Kırsal Kalkınmadan sorumlu Avrupa Birliği Komiseri Phil Hogan’ın katılımıyla “Malatya Kayısısı AB Coğrafi İşaret Tescil Belgesi Takdim Töreni” gerçekleştirileceğini söyledi.
Malatya Kayısısı Coğrafi İşaret Tescil Belgesi’nde nasıl yer aldı?
Söz konusu tescil belgesinde Malatya Kayısısı için Malatya ili ve ilçeleri, Baskil (Elazığ), Gürün (Sivas), Gölbaşı (Adıyaman), Elbistan (Kahramanmaraş) coğrafi sınır olarak belirlendi. Tescil belgesinde, ürünün hem yaş meyve hem de kuru meyve özelliklerine yer verildi, Malatya kayısısı çeşidi olarak da Hacıhaliloğlu, Hasanbey, Kabaaşı, Soğancı, Çataloğlu ve Çöloğlu belirtildi.
Ürünün özellikleri ise, “Kurutma olgunluğunda hasat edilerek kükürtlenmiş ve kurutulmuş, homojen sarı renkte, kuru kayısıya özgü tat ve kokuyu taşır. Natürel kuru kayısı ise hasat edildikten sonra kükürtleme işlemine tabi tutulmadan kurutulan açık veya koyu kahverenginde olup kayısıya özgü tat ve kokuyu taşır” şeklinde yer aldı.
Bilecik’te pazar tezgahlarındaki yerini alan sezonun ilk kayısılarının fiyatı el yakıyor.
Doğu’nun Çukurovası olarak bilinen Iğdır’da kayısı hasadı esnafın yüzünü güldürmedi.