ErzurumFlaş

Etiket: Edebilen

  • Beyin dalgalarıyla hareket edebilen robotik donanım

    İzmir Ekonomili öğrenciler tarafından, TÜBİTAK desteğiyle beyin dalgalarıyla bilgisayar ekranında oluşturulan sanal robotik kolları oynatabilen bir projeyle hastaların gerçek yaşamda hareketlerini sağlayacak robotik donanım geliştirildi.

    Hareket edemeyen ya da felçli hastalar için yapılan çalışmalar her geçen gün yeni bir boyut kazanıyor. İzmir Ekonomi Üniversitesinde (İEÜ) beyin dalgalarıyla bilgisayar ekranında oluşturulan sanal robotik kolları oynatabilen bir program geliştirildi. İEÜ Biyomedikal Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yuriy Mishchenko, TÜBİTAK destekli projesiyle hastaların gerçek yaşamda hareketlerini sağlayacak robotik donanım geliştirdi.

    Elektroensefalografi (beyin dalgalarının elektriksel olarak izlenmesini ölçen yöntem-EEG) tabanlı beyin bilgisayar ara yüzü üzerine çalışan Doç. Dr. Mishchenko, “Beyin bilgisayar ara yüzü; beyin ile dış bir cihaz arasındaki doğrudan iletişim yolu sağlanmasıdır. Zihinsel süreçlerin başlattığı beyin aktivitelerindeki değişikliklerin, bilgisayar veya makinelerle iletişimini sağlanıyor. EEG, beyin aktivitelerini görüntüleme tekniğidir. Projemde hastaya herhangi bir müdahale gerektirmeden kafanın yüzeyinden elde edilen EEG sinyalini kullanarak harici robotik takma kolu kontrol etme yöntemleri geliştirme üzerine odaklandık” dedi.

    Felçi hastalarda kullanılabiliyor

    Beyin bilgisayar ara yüzü araştırmalarının felçli hastalarda kelime heceleme, elektrikli tekerlekli sandalyesini yönlendirme gibi çalışmalarda başarıyla kullanıldığını aktaran Doç. Dr. Mishchenko, önceki çalışmalarda ameliyatla beynin içine elektrikli elektrotların yerleştirildiğini, projesinde buna gereksinim duyulmadığını kaydetti. Doç. Dr. Mishchenko, “Çalışmamızda küçük elektrotları saçlı deriye yerleştiriyoruz. Yani bu işi pasta denilen iletken bir madde aracılığıyla yapıyoruz. Bu elektrotların ikisi arasındaki elektriksel potansiyel değişiklikleri bilgisayara kayıt ediyoruz. Zihinsel işlemlerin ya da ruh halinin sebep olduğu sinirsel aktivitelerdeki büyük ölçekli değişiklikler, kafanın yüzeyindeki elektrik potansiyelindeki değişikliklere sebep oluyor. Bu durumda da sistem, kişinin beyin yüzeyinden EEG verisini topluyor ve daha fazla işlem için bilgisayara gönderiyor. Sonuç olarak, elde edilen EEG verisi, bilgisayar ekranında canlandırılmış olan sanal robotik kol için kullanılıyor. Bu kol 2 yönde, sağa-sola ve yukarı-aşağı hareket ediyor. Ayrıca kontrol sinyallerine bağlı olarak yakala ve tut hareketi de gerçekleştirebiliyor” diye konuştu.

    6 farklı istek algılanıyor

    Sistemde elin hareket ettiğinin düşünülmesinin, bilgisayar için canlandırılmış robotik kolu sağa ya da sola döndürmek için bir komut olarak algılandığını aktaran Doç. Dr. Mishchenko, şunları söyledi:

    “Benzer bir şekilde, sağ ya da sol bacak hareketi de robotik kolun aşağı ya da yukarı olarak hareket etmesi için bilgisayara sinyal göndermede kullanılıyor. Ayrıca, dilin hareket ettirilmesi de tutma hareketini sağlıyor. Laboratuvarda 10’dan fazla katılımcıyla birçok orijinal deney gerçekleştirdik. Bir kişi, yapmak istediği hareketle ilişkili olarak bilgisayara kontrol sinyali iletmeye çalıştığı zaman sistem yüzde 90-95 oranında doğru tepki veriyor. Eller, bacaklar, dil hareketleri, ya da pasif kalma gibi 6 farklı kontrol sinyali durumunda sistemimiz kişinin niyetini algılıyor. Sistemin alt yapısını oluşturmayı ve elektroensefalografik beyin aktivitesinin gerçekten de başarılabileceğini göstermeyi amaçladık. Önümüzdeki süreçte, daha akıllı ve karmaşık eylemleri gerçekleştirecek sistem üzerine çalışmayı hedefliyorum. Hareket edemeyen ya da felçli hastalar için gerçek yaşamda bu hareketleri yapacak robotik donanımlar için bu çalışma ciddi bir zemin oluşturacaktır.”

  • Kendini Şarj Edebilen Jeneratör Yaptı

    Konya’nın Ereğli ilçesinde yaşayan 46 yaşındaki Selami Gülsoy, sağdan soldan bulduğu derme çatma malzemeler ile kendini şarj edebilen bir jeneratör yaptı.

    Ereğli ilçesinde, ilkokul mezunu Selami Gülsoy, iki aylık bir sürede sağdan soldan bulduğu malzemelerle kendini şarj edebilen jeneratör yaptı. Elektrik kesildiğinde kendi yaptığı jeneratörden yararlanan Selami Gülsoy, elektrikli ev aletlerini de jeneratörün ürettiği elektrik sayesinde kullanabildiğini söyledi. Birkaç ay önce Ereğli’nin tamamında elektrik kesintisi olduğunu ifade eden Gülsoy, “Oğlumla birlikte çarşıda gezerken bütün esnafın kapılarının önüne jeneratör koyduklarını gördüm. Ben bunun aynısını yaparım diyerek arkadaşımla iddiaya girdim. Bunun üzerine bu jeneratörü yaptım” dedi.

    JENERATÖR AKÜYLE ÇALIŞIYOR

    Geliştirdiği cihazın diğer jeneratörler gibi benzin ya da mazotla çalışmadığını belirten Gülsoy, şöyle konuştu: “Bu jeneratör akü ile çalışıyor aküsü bittiği zaman kendini şarj ediyor. Şarj edilen bu aküyü de uzun bir süre kullanabiliyoruz. Kendim elektrikçiyim ve çalıştığım firmada üniversite mezunu elektrik mühendisleri var. O arkadaşlara bu projeyi anlattığım zaman bana güldüler. ’Bunu bilim adamları yapamıyor sen nasıl yapacaksın’ dediler. Ben yaptım hatta baklavalarını bile yedim. O arkadaşlar evime gelip cihazıma baktılar. ‘Biz daha dağınık bir şey bekliyorduk bunu’ dediler. Ama gördükleri karşısında da şaşkınlıklarını gizleyemediler. Bunu gören komşularımız bile bana kızıyor ’neden bize yapmadın’ diye. Ben de para verirseniz size de yaparım diyorum. Elimde imkan olsun büyük fabrikaların tüm elektrik ihtiyaçlarını bile karşılarım.”

    Elektrik kesildiğinde kendi sayacına bağladığı kabloyu jeneratörde bulunan prize takan Gülsoy, böylelikle sorunsuz olarak elektrikten faydalanabiliyor.

  • Kendi Saçını Tıraş Edebilen Berber Herkesi Şaşırtıyor

    Antalya’nın Demre ilçesinde kendi saçını tıraş edebilen berber, görenleri hayrete düşürüyor.

    Demre’de 16 yıldır berberlik yapan 30 yaşındaki Süleyman Tokgöz’ün yeteneği görenleri hayrete düşürecek cinsten. Kimsenin yardımı olmadan tarak ve makasıyla kendini ustalıkla tıraş edebilen Tokgöz, aynı zamanda müşterileri için yapacağı modelleri de önce kendi üzerinde deniyor.

    Küçük yaşlarda çırak olarak başladığı mesleğe, kalfalık, daha sonra da usta olarak devam ettirdiğini belirten Tokgöz, “16 yıldır bu işin içindeyim. Daha önce saçlarımı kesmek için elemanlara veya meslektaşlarıma gidiyordum. Kendimi tıraş edebilir miyim diye merak ettim ve makasımı tarağımı alıp kendimi tıraş etmeye başladım. Denemelerim oldu, denedikçe ustalaştım. Kendi saçımı artık kendim yapıyorum. Hani derler ya ’Terzi kendi söküğünü dikemez’, ama berber kendi saçını tıraş edebilir” diye konuştu.