Bursa’nın İznik ilçesinde 2014 yılında yapılan kanalizasyon çalışması sırasında ortaya çıkartılan Roma Dönemi’ne ait taban mozaiğinin üzerine konan çöp konteynırı tartışmaya neden oldu. Belediye başkanı, mahalle muhtarı ve sokak sakinleri olayın senaryo olduğunu ve tartışmaya neden olan çöp konteynırının 15 metre ileriden getirilip taban mozaiğinin bulunduğu mıcır alana bırakıldığını iddia etti.
Bursa’nın İznik ilçesi Beylerbeyi Mahallesi Afyonsultan Sokak üzerine yaşanan olay 2 gündür ilçede tartışmalara neden oldu. Bir ajans tarafından mozaiğin bulunduğu mıcırlı bölgenin üzerinde çöp konteynırı fotoğrafıyla servis edilen haberde tarihi kalıntılara saygısızlık yapıldığı belirtildi. Konu ile ilgili bugün hem Bursa Valiliği hem de İznik Belediyesi tarafından açıklama yapıldı.
Taban mozaiğinin bulunduğu bölgeye giderek incelemelerde bulunan İznik Belediye Başkanı Osman Sargın, “Burada daha önce basın mensubu arkadaşlar tarafından üzerine çöp konteynırı çekilerek bir haber yapılmış. Çöp konteynırının zaten yeri burada belliydi. Buraya çekilen çöp konteynırlarına bakarsak çöp konteynırın için boş ama yanına bir teneke ve karton koyulmuş. Senaryolaştırılmış bir görüntü. Eğer çöp konteynırı oradaysa yanında duran tenekeler ve kartonlar neden içine atılmadı. Bulunduğumuz şehre, coğrafyaya zarar vermek için yapılan şeyler. Şu anda bizim arkadaşlarımız çalışıyor. 2 üniversitemizde burada çalışmalarını sürdürüyor. Bir profesör hocamız şunu söyledi: ‘Acaba senato sarayının olduğu yer burası mı’ Bununla ilgili çalışmalar da var. Senato sarayının olduğu yer burası olabilir. Vatikan’daki İznik fotoğraflarına baktığımız zaman sahili gören, kaleye yakın yerler gözüküyor. Böyle söylemler de var. Burada çalışmalar başlanacak. Şu an burada çalışmalar yapılamıyor çünkü bunun ucu gördüğünüz ahırın içerisine doğru devam ediyor. O zamanki araştırmalara göre 2 ile 4 metre arasında ilerlere doğru gidiyor. Mozaiğin uzantıları çıkabilir diye burasını koruma altına aldılar. Kamulaştırma çalışması ile ilgili İznik Müze Müdürlüğü Kültür ve Turizm Bakanlığına yazılarını yazdılar cevapların bekliyorlar. Üzeri 2014 yılında kapatılan mozaik yeni bir şey değil. Yeni bir şeymiş gibi verilmesi ilginç. 2014 yılında kanalizasyon çalışmaları yapılırken bulunuyor ve İznik Müze Müdürlüğü tarafından özel malzemelerle koruma altına alınıyor ve yerin altında bekletiliyor. İznik’in neredeyse tamamında yerin altı tarihi eserlerle dolu” dedi.
Taban mozaiğinin bulunduğu Afyonsultan Sokak’ta yaşayan Timur Gider isimli vatandaş ise, çöp kovası olayının tamamen bir senaryodan ibaret olduğunu iddia ederek, “Çöp kovası olayı tamamen senaryo. Yani isim vererek söylemek istemiyorum. Bu çöp konteynırı 42 senedir şurada duruyordu. Buraya asla gelmemişti. Herkes burayı temiz tutar. O gün için gerçekleştirilen bir senaryo. Kimin yaptığını gören komşu arkadaşlarımız da var. Ben bu mozaiğin bulunduğunda da buradaydım. Meslektaşlarınız içindeki çürük elmaların kendini gündeme getirmek için çabası diyebilirim” diye konuştu.
“Mozaik korumaya alındı”
Eski İznik Müze Müdürü Taylan Sevil, “Yakın geçmişte yapılan altyapı çalışmaları esnasında mozaiğin bir bölümünün bulunduğu yerdir. Milattan sonra takriben 3. yüzyıllara ait bu mozaik kalıntısı asfalt kenarında olması hasebiyle korumaya alınmıştır. Devamı da doğu istikametinde vatandaşların özel mülkiyetlerin olduğu araziye kaymaktadır. Antik çağda önemli kişilerin konakladığı bir mahal olarak düşünülmektedir. O günkü şartlarda mevcut yerin üzeri kum ve örtüyle örtülmekle korumaya alınmıştır. Öğrendiğimiz kadarıyla bitişik kesimler istimlak edilmiş ve bu konuda gerekli çalışmalar yapılmaktadır. Mozaiğin tümünün çıkartılması prosedür işlemlerinin tamamlanmasının ardından devam edebilir. Daha önce 2014 yılında bulunduğu zaman üstü örtüldüğü gibi tekrar çevresi ve kendisi koruma altına alınmıştır. Talihsiz bir görüntü olan çöp bidonunun her nasılsa burada olması bir rastlantı olduğunu sanıyorum. Duyarlı vatandaşlar da bunu kenara çeker” ifadelerini kullandı.
İznik Beylerbeyi Mahalle Muhtarı Altuğ Bayram bu olayın kasıtlı olarak yapıldığını iddia ederek, “Burası kazılırken bende buradaydım. Böyle bir olay yoktu. Çöp konteynırını bunun üzerine koyulmuş. İznik Belediye Başkanı Osman Sargın’ın da dediğine göre biri kasıtlı yapmış” dedi.
Mozaik parçasının devamının evinin altında olduğunu dile getiren mülk sahibi Abdullah Keskin, bölgenin Müze Müdürlüğü tarafından sit alanı ilan edildiğini ve kamulaştırma çalışması sırasında fiyat anlaşmazlığı yüzünden mahkemelik olduğunu belirtti.
Bursa Valiliği açıklama yaptı
Ayrıca konu ile ilgili Bursa Valiliği de yazılı bir açıklama yaptı. Bursa Valiliği tarafından yapılan açıklamada, “Bahse konu taban mozaiği özel mülk alanında olup, Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünce arazi sahibinden muvafakatname alınması kaydıyla kurtarma kazısı yapılması uygun görülmüş ancak, parsel sahibinin muvafakat vermemesi nedeniyle şuan itibarıyla herhangi bir kurtarma kazısı yapılamamıştır. Ayrıca, taban mozaiği mevcut yol kotundan yaklaşık 3 metre alt kotta olup İznik Kaymakamlığı (Müze Müdürlüğü) tarafından 2014 yılında yapılan inceleme ve belgeleme çalışması sonrasında mozaiğin zarar görmemesi için Bursa Kültür Varlıkları Koruma Bölge Müdürlüğü Kurulu Kararı doğrultusunda tekniğine uygun olarak jeo-tekstil malzeme üzerine dere kumu ile kapatılmış ve üzerine 2,5 metre de toprak dolgu yapılmıştır. Mozaiğinin üzerinde olduğu belirtilen çöp konteyneri ise şuan itibariyle mozaik alanın yaklaşık 5 metre güneyinde bulunmaktadır” denildi.
Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesinde at arabasıyla çöp kutularının çalınma anı saniye saniye kameralara yansıdı. Hırsızlık nedeniyle bazı yerlerde çöp kutuları demir direğe zincirle bağlandı.
Akçakoca’nın ana arterlerinde bulunan ve zamanla deforme olan çöp kovaları yerine daha modern ve kullanışlı çöp kovaları monte edilecektir.
Kastamonu Belediye Başkanı Tahsin Babaş, şehir merkezinde tüm çöp konteynırlarının yer altına alınacağını açıkladı.