ErzurumFlaş

Etiket: CERN’de

  • İzmir Ekonomi Üniversitesi CERN’de

    İzmir Ekonomi Üniversitesi, CERN FCC çalışma grubunda çalışmalara katkı sunan dünyadaki 34 ülkeden 129 kurum arasına girdi.

    İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) ile dünyanın en büyük parçacık fiziği araştırma laboratuvarı CERN Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı (FCC) çalışma grubu arasında mutabakat metni imzalandı. Mutabakatın ardından İzmir Ekonomi Üniversitesi, CERN FCC çalışma grubunda çalışmalara katkı sunan dünyadaki 34 ülkeden 129 kurum arasına girdi.

    CERN’de gerçekleştirilen törende, İEÜ Fizik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Abbas Kenan Çiftçi ile CERN-FCC çalışma grubu Başkanı Dr. Michael Benedikt mutabakat metnini imzaladı. Anlaşma gereği İzmir Ekonomi Üniversitesi’nin Fizik ve çeşitli Mühendislik bölümlerinden oluşturulacak bir ekip ile Ege Üniversitesinden oluşturulacak bir grup, Prof. Dr. Çiftçi öncülüğünde CERN laboratuvar ve altyapısını kullanarak araştırmalar yapacak. Çalışmalarda, teknoloji ürünlerinin ilk örnekleri sanayi-üniversite işbirliği ile üretilecek.

    İEÜ Fizik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Abbas Kenan Çiftçi, kendisinin 2002 yılından itibaren ATLAS, CLIC, LHeC gibi CERN deney ve projelerinde parçacık fiziği ve çarpıştırıcılar konularında araştırmacı ve proje yürütücüsü olarak görev aldığını anımsatarak, “2014 yılında yürütülen Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı (Future Circular Collider-FCC) projesine katıldım. Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı projesinin Uluslararası İşbirlikleri Kurulu üyesiyim. Halen danışmanlığını yaptığım doktora öğrencisi Özgür Etişken, İsviçre’nin Cenevre kentindeki CERN kampüsünde FCC projesinin 2 bin 736 metrelik kısmının tasarımını yapıyor. Mutabakat anlaşmasıyla üniversitemiz fizik ve çeşitli mühendislik bölümleriyle Ege Üniversitesi akademisyenleriyle bir grup oluşturacağım. Kentimizin ve ülkemizin adını CERN’de yaptığımız araştırmalarla duyuracağız” dedi.

    CERN-FCC Projesi nedir?

    1954 yılında 12 Avrupa ülkesinin temel parçacık fiziği ve nükleer fizikte ABD ile yarışabilmek ve 2. Dünya Savaşı sonrası beyin göçünü tersine çevirebilmek için kurduğu araştırma merkezidir. Bugün 21 tam üye, 2 ortak üye ve 2 tam üyelik adayı ile dünyanın en büyük araştırma merkezlerinden birisidir.

    CERN’deki deneylerin yapıldığı LHC (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı) 26,7 km’lik çevre uzunluğu ve protonların çarpışma enerjisi ile ve üzerinde kurulu 7 dedektör ile dünyanın en büyük deney aletidir. Bu çarpıştırıcının tasarımına 1985 yılında başlandı. İlk proton demetleri 2010 yılında çarpışmaya başladı. Benzer şekilde CERN, FCC’nin tasarım çalışmalarını 22 Ekim 2013 yılında başlattı. İlk elektron ve pozitron demetlerinin 2030 yılında çarpışması bekleniyor. Dört yıl sonra da proton demetleri çarpıştırılacak.

    Günümüzdeki parçacık fiziğinin teorisi, keşfinden önce Higgs bozonunu öngörerek büyük bir başarıya imza attı. Ancak, bu teori evrenimizin yüzde 5’lik kısmını açıklamakta. Dünya üzerindeki ve yörüngedeki çok güçlü teleskoplar, varlığını hesaplayamadığımız ve ne olduğunu bilmediğimiz yüzde 22 oranındaki karanlık madde ve yüzde 73 oranındaki karanlık enerji spekülasyonlara açık. FCC, bu konuya açıklık getirecek.

  • Ege Üniversitesi CERN’de

    Ege Üniversitesi ile dünyanın en büyük parçacık fiziği araştırma laboratuvarı CERN-FCC çalışma grubu arasında mutabakat metni imzalandı.

    Ege Üniversitesi ile CERN-FCC çalışma grubu Başkanı Dr. Michael Benedikt arasında mutabakat metni imzalandı. Yapılan anlaşma gereği Ege Üniversitesinden bilim insanları mevcut FCC çalışma grubunda yer alacak, karşılıklı bilgi alışverişinde bulunarak hem fizik, hem de tasarım çalışmalarına katkı sunacak. CERN FCC çalışma grubunda çalışmalara katkı sunan dünyadaki 34 ülkeden 127 üniversite/enstitü yer alıyor. Ege Üniversitesi, imzalanan mutabakat metni ile FCC çalışma grubunda yer alan Türkiye’deki 10 üniversiteden biri oldu.

    “Araştırma üniversitesi”

    Ege Üniversitesinin 2019 yılında ‘Araştırma üniversitesi’ olma ve uluslararası bir eğitim kurumu niteliğine ulaşma gibi öncelikli bir hedefi olduğunu ifade eden EÜ Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, ‘‘CERN-FCC ile uluslararası işbirliği protokolü imzaladık ve bu protokol ile ‘biz de varız’ diyerek üniversitemizin bilgi üretme potansiyelinin hangi noktada olduğunu bir kez daha gösterdik. Temel bilimlerde üretilen bilginin, teknolojinin gelişmesine etki ederek toplumların yaşam tarzını baştan aşağı şekillendiren bir işlevi var. Bu bakımdan yapılan anlaşma sadece üniversitemiz değil, ülkemiz için de çok önemli. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rena Çiftçi ve ekibini bu başarılarından dolayı kutluyorum’’ diye konuştu.

    “En iyi katkıyı vermeye çalışacağız”

    Doç. Dr. Rena Çiftçi ise “CERN, yeni bilgi üretmeye çalışan bilim adamlarına teknolojinin izin verdiği en ileri deneysel olanakları ve çözümleri sunuyor. 2002 yılından itibaren ATLAS, CLIC-CTF3, LHeC gibi CERN deneylerinde ve projelerinde yer aldım. Anlaşmasını yaptığımız FCC projesinde de tüm olanakları kullanarak Ege Üniversitesinde oluşturulan bir ekiple birlikte bilimsel araştırmalara ve teknolojik geliştirmelere üniversitemiz adına en iyi katkıyı vermeye çalışacağız” dedi.

    Hızlandırıcılar ve dedektörler üzerine kurulu

    1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN’in günümüzde 21 tam üyesi ve iki tam üyelik adayına ilaveten Türkiye’nin de aralarında bulunduğu iki ortak üyesi bulunuyor. CERN laboratuvarlarının temeli hızlandırıcılar ve dedektörler üzerine kurulu. Elektron, proton gibi temel parçacık demetleri parçacık hızlandırıcılarında çok yüksek enerjilere çıkarılarak çarpıştırılıyor, ortaya çıkan yeni parçacıklar dedektörler aracılığı ile algılanıyor ve özellikleri analiz ediliyor.

    CERN-FCC projesi nedir?

    CERN yönetiminin 22 Ekim 2013 tarihinde aldığı karar ile “Geleceğin Dairesel Çarpışırıcıları” (FCC) tasarım çalışması Büyük Hadron Çarpıştırıcısından (LHC) sonra CERN’ün en yüksek öncelikli resmi projesi oldu. Bu projede İsviçre’nin Cenevre bölgesinde 80-100 km’lik uzunlukta ve 5.5 m’lik çapta bir tünelde kütle merkezi enerjisi 100 TeV olan bir proton-proton çarpıştırıcısının (FCC-hh) ve 350 GeV’lik bir dairesel electron-pozitron çarpıştırıcısının (FCC-ee) inşa edilmesi öneriliyor. CERN yönetimi ilk önce FCC-ee’yi, daha sonra da aynı tünelde FCC-hh ve FCC-he’yi hayata geçirmeyi planlıyor. CERN-FCC’nin esas amacı yine bilginin sınırlarını zorlamak, evreni ve evrenin oluşumunu anlamak olarak belirtiliyor.

  • Aydınlı Öğretmen CERN’de

    Aydın Emel-Mustafa Uşaklı Anadolu Lisesi Fizik Öğretmeni Erkan AKAR, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) düzenlenen eğitim programına katıldı.

    CERN Eğitim Okulu’nun bu yıl beşincisini düzenlediği Türk Öğretmen Programı kapsamında İsviçre’nin Cenevre kentindeki eğitim programına katılan Erkan Akar, 36 öğretmenin programda yer aldığını ve Aydın’dan katılan tek öğretmenin kendisi olduğunu söyledi. 1- 5 Şubat tarihleri arasında 5 tam gün olarak gerçekleştirilen çalıştayın çok yararlı bilgiler içerdiğini belirten Akar, “Türkiye’den programa katılmak için başvuran 700’ün üzerinde öğretmen arasından 36’sının seçilmesi ve aralarında olmam mutluluk verici. Çalıştayda; CERN’in kuruluşu, CERN hakkında, Parçacık Fiziği, Algıç Fiziği, Astroparçacık Fiziği, Nötrino Fiziği, Higgs Bozonu, madde- karşı madde çalışmaları hakkında orada çalışan Türk akademisyenler tarafından yoğun bir eğitime tabi tutulduk. CMS, ATLAS, CAST gibi dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvar ve algıçlarına yaptığımız bilimsel geziler ve bulut odası hazırlayarak atmosferdeki parçacıkları görebileceğimiz deney düzeneklerini bizzat oluşturmak yaparak yaşayarak öğrenme sürecime önemli katkı sağladı. En önemlisi CERN’de cevap aranan sorularla ilgili en yetkili uzmanlardan bilgi alma şansım oldu. CMS adlı algıça yapılan gezi, öğretmenlik hayatımın en önemli anıydı. Daha da ilginç olanı yemek aralarında Nobel Ödülü sahibi bilim insanları ile aynı masayı paylaşmak gerçekten heyecan vericiydi. Ayrıca Aydın İl Milli Eğitim Müdürlüğünün katkıları ile Haziran ayında Aydın ilindeki tüm Fizik ve Fen Bilgisi Öğretmenlerine yönelik bu bilgi ve deneyimlerimi paylaşacağım CERN çalıştayı hakkında 2 günlük seminer düzenlenecektir” diye konuştu.

    CERN hakkında bilgiler veren Akar, “CERN, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN’in günümüzde 21 tam üyesi ve Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 3 ortak üyesi vardır. En son maddeye kütle kazandıran Higgs parçacığı ve 2013 Nobel Fizik Ödülü ile gündemde olan CERN, 61 yıllık geçmişinde pek çok buluş ve yeniliği hayatımıza kazandırmıştır” diye konuştu.

  • CERN’de Türk Sanayicileri De Pay Alabilecek

    Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN)’nün bilimsel araştırmalar için yılda yaptığı 550 milyon İsviçre frangı büyüklüğündeki alımlardan artık Türk firmaları da pay alabilecek.

    Ege Bölgesi Sanayi Odası, İzmirli sanayicileri katma değeri yüksek ürün üretmeye yönlendirmek ve yeni ihracat olanakları oluşturma amacıyla sürdürdüğü çalışmalarına bir yenisini daha ekledi. Türkiye’nin 2015 Mayıs ayından itibaren ortak üye olduğu Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN)’ne alımlarında artık Türk firmalarına da yer veriyor.

    2019 yılında CERN’in alımlarını artıracak olması üzerine CERN Türkiye Sanayi İrtibat Ofisi, Türkiye’deki sanayicinin CERN’in firma veri tabanına kayıt olmasını sağlamak için tanıtım toplantıları düzenliyor. Aralık 2015’te Ankara’da düzenlenen konferanstan sonra Konya ve Erzurum’da sanayi ve ticaret odaları aracılığıyla sanayicileri bilgilendiren CERN Türkiye İrtifat Ofisi, Ege Bölgesi Sanayi Odası işbirliğinde İzmirli sanayicilere de bilgi verdi.

    550 MİLYON İSVİÇRE FRANGI ALIM YAPIYOR

    EBSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Erdoğan Çiçekçi’nin yönetimindeki toplantıda TOBB Başkanlık Özel Müşaviri ve CERN Türkiye Sanayi İrtibat Görevlisi Hakan Kızıltoprak, Ankara Üniversitesi Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü Türk Hızlandırıcı Merkezi Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ömer Yavaş iş adamlarını bilgilendirdi. EBSO Meclis Salonunda düzenlenen toplantıda konuşan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanlık Özel Müşaviri ve CERN Türkiye İrtibat Görevlisi Hakan Kızıltoprak, bilimsel araştırmalarla sınırları zorlayan CERN’in büyük patlamanın similasyonu ve diğer bilimsel araştırmaları için yıllık 550 milyon İsviçre Frangı tutarında alım yaptığını, bunun yanında geleceğin bilim insanlarını ve araştırmacılarını yetiştirdiğini belirterek, CERN’in geliştirdiği teknolojinin ticarileşmesinde de sanayicilerle işbirliğini artırdığını ifade etti.

    TÜRKLERE CERN’DE KADROLU ÇALIŞMA İMKANI

    Türkiye’nin Haziran 2015’te ortak üye statüsüne geçerek CERN’in ortak ülkelere tanıdığı birçok imkanından yararlanma imkanına kavuştuğu bilgisini veren Kızıltoprak, sözlerini şöyle sürdürdü: “Artık Türkiye’deki sanayiciler CERN’in açtığı ihaleye katılabiliyor. Türk bilim insanları CERN’de kadrolu çalışma imkanına kavuştu, üniversite öğrencileri ve araştırmacıları da projelerde yer alabiliyor. CERN proton çarpıştırıcısını inşa sürecinde ciddi alımlar yaptı ve yıllık 700 milyon İsviçre Frangı tutarında yıllık harcama gerçekleştirdi. Araştırmalarında ışık hızına ulaştıktan sonra çarpışmaları daha da hızlandırmak için yeni programa başlıyor. Bu kapsamda 2019 yılına kadar alımlarını artıracak ve 2019 yılında yeni çalışmalara başlayacak. Bu alımlardan Türk firmalarının da pay almasını istiyoruz.”

    CERN’in il toplantıları önümüzdeki günlerde İstanbul, Bursa, Kocaeli, Eskişehir ve Kayseri’de gerçekleştirilecek.