Tokat’ta kırsal alanda inşaatı devam eden 6 milyon TL’lik tesiste işlenecek olan tıbbi aromatik bitkilerin yurt dışına ihraç edilerek yöre halkına iş ve ekonomik girdi sağlanması bekleniyor.
Tokat’ın Çamlıbel beldesi Behrem Mahallesi’nde girişimci 50 yaşındaki Mustafa Erden, kendi topraklarına uzman olduğu tıbbi aromatik bitkilere yönelik yatırım yapmak için kolları sıvadı. Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Kocaeli Üniversitesi Tıbbi Aromatik Bitki Teknolojisi Programı mezunu olan Erden’in, AB programı çerçevesinde Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Tokat İl Koordinatörlüğü 13. dönem ipard programına sunduğu yaklaşık olarak 6 milyon TL’lik “Meyve, Sebze Depolama ve Pazarlama tesisleri” projesi kabul edildi. 3 bin 950 metre kare kapalı alanı olacak tesiste sarımsak, nane, reyhan, kekik, salep gibi bitkileri işlenerek pazara sunulacak. Ayrıca soğuk hava depolarında yaş sebze ve meyveler depolanabilecek. Çiftçi dönüm başına daha yüksek oran da kar bırakan ürünlerle kazancı artacak. Tesis faaliyete geçtiğinde bölgede bulunan çimento fabrikasından sonra yöre halkına kazanç sağlayacak ikinci bir tesis olacak.
KÖYLÜ KADINLAR İŞ İMKANI BULABİLECEK
Köy hayatında büyük zorluklar çeken kadınların bu tesis sayesinde iş imkanı bulabileceğini ifade eden Erden, 125 kişinin çalışabileceği tesiste sezona göre bu rakımın 400 kişiye çıkabileceğini söyledi. Beraberce çalışacakları bir çiftçi zinciri oluşturmayı arzu ettiklerini ifade den Erden, tesisin başta Çamlıbel olmak üzere Artova, Yeşilyurt ve Sulusaray ilçeleri olmak üzere 5 bin aileye kazanç sağlamasını beklediklerini söyledi. Talebe göre çiftçiye fide dağıtarak teşvik edeceklerini belirten Erden, “Çiftçimiz kapısının önünde olsun, 2-3 dönümlük arazide ürünleri yetiştirip bize satacaklar. Bizler tesisimizde işleyip, gereği gibi depolayıp kurutma ve öğütme ünitelerinden geçirip sağlıklı koşullarda paketleyip bunun ihracatını yapacağız” dedi.
“PANCARIN KİLOSU 15 KURUŞ, SARIMSAK 13 TL”
Öğütülmüş sarımsağa talebin çok fazla olduğunu ifade eden Erden, “Et entegre tesisleri, döner şirketlerinde sarımsak kullanımı çok yaygın. Daha da yaygınlaşacağı kanaatindeyim. Bu sene sarımsağın kilosu 10-13 TL arasında. Bu imkanlardan çiftçimiz faydalanabilir. Az bir girdi ile önemli bir kar elde edebilir. Pancarın kilosu 15 kuruş, sarımsağın kilosu 13 lira. Arada büyük bir rakam var. Kekik ilk sene ekildiği zaman 7 sene toprakta kalabiliyor. Her sene yeninden biçilebiliyor. Kekiğin kilosu da bugün itibariyle 7-8 lira. Bu bölgede biz 3 yıldır kekik ve sarımsak üretimi yapıyoruz. Ama çiftçimiz pancar dışında bu ürünlerden fazla ekim yapmıyor. Bu tesisle çiftçimize alternatif gelir sunacağız. 43 çeşit bitki yetiştirme imkanı var. Bunu çiftçimizle beraber kol kola girerek bunun üretimini yapacağız” diye konuştu.
ÜRÜNLER İŞLENEREK PAZAR PAYI ARTIRILACAK
Sarımsak, soğanla alakalı olarak yapılan üretimlerde bakteri, mantar ve virüslerle bulaşık hale gelen ürünün pazar payını etkilediğine dikkat çeken Erden, “Tesisimizde ürünün mahiyetine göre pazara hazırlayabileceğimiz için hem pazar payını artıracak hem de insanımızın maddi açıdan daha yüksek imkanlar elde etmesine neden olacak. Bizzat piyasada kabul edilen ürünlerin fidelerini çiftçimize ulaştıracağız Nane, reyhan, kekik, sarımsak bunların ekimlerini çeşitlendireceğiz” şeklinde konuştu.
6 MİLYON TL’LİK YATIRIMDA KREDİ SORUNU
Erden, yüzde 50’si hibe olan tesisin iki ayrı alanda üretim ve pazarlamaya yönelik inşa edildiğini ifade ederek açıklamalarına şöyle devam etti: “Kırsal alanda yapılan bu yatırıma hayata geçirme anlamında elektrik ve suyunu getirme noktasında büyük zahmetlerimiz oldu ama bu bizi yıldırmadı. Sayın Vali beyin manevi destekleri oldu. Aromatik bitkilerle ilgili önemli tavsiyeleri oldu. Bizde topluma yönelik sosyal ve ahlaki yönü olduğu için bu projeyi yaptık. Ama sıkıntılarımız olmuyor değil. Finansal açıdan problemler yaşıyoruz. Şuana kadar bu tarlaya gömmüş olduğumuz para 1 milyon 965 bin TL geçenlerde bir eksper geldi. Burayı değerlendirdi fiyat olarak koyduğu rakam 150 bin lira. Bu bizi sıkıntıya sokuyor. Trafosu, elektrik direkleri ile elektrikçiye ödediğimiz para 215 bin TL, bunun betonu, demiri, işçiliği, projesi, ruhsatı, yapı denetimi var. Her adımı takip edilen kontrol altına olan bir fabrika. Şuana kadar bankalara kredi anlamında başvurduk ama olumlu cevap alamadık. Kendi imkanlarımızla bu seviyeye kadar getirdik. AB’nin kesinleşmiş 3 milyon hibesi olan bir tesis. Bu anlamda 1 milyon TL’lik kredi talebimiz bankaları nasıl sıkıntıya sokacak anlamadım.”
