Birinci Dünya Savaşı sırasında Allahuekber ve Soğanlı Dağları’nda şehit olan askerler, Erzurum’un Şenkaya İlçesi Bardız Köyünde düzenlenen törenle anıldı.
Erzurum’un Şenkaya ilçesinde, 1. Dünya Savaşı’nda Harbiye Nazırı ve Başkomutan Vekili Enver Paşa komutasındaki Osmanlı 3’üncü Ordusunun, Rus işgali altındaki toprakları kurtarmak amacıyla başlattığı Sarıkamış Harekatı’nın 104. yılı büyük bir katılımla gerçekleştirildi.
2003 yılından bu yana Erzurum Valiliği öncülüğünde; Şenkaya Kaymakamlığı ve Şenkaya Belediyesi tarafından çeşitli etkinliklerle anılan Allahuekber Şehitleri anma programı, Bardız Köyü Allahuekber Şehitleri Meydanında yapıldı.
Büyükşehir Belediyesi Mehteran Takımı’nın gösterisi ile başlayan tören, dönemin kıyafetlerini giymiş askerler tarafından Bardız Köyü Cami minaresine 104 yıl önce olduğu gibi 83’üncü alay sancağı çekilerek ezan okunup saygı atışı yapılmasıyla devam etti. Ardından 9’uncu Kolordu’da görevli bir Üsteğmen tarafından harekât anlatıldı.
Törenlerin ardından protokol konuşmalarına geçildi. İlk olarak Sarıkamış Harekatı Şehitlerini dünya gündemine taşıyan Türkiye’nin yetiştirdiği ünlü Kalp Cerrahı Bingür Sönmez söz aldı.
2013 yılında 80 bin kişinin yürüyüşe katıldığını ifade eden Sönmez, Bir zamanlar Avustralya’dan 300 Anzak çocuk geldiğinde kahramanlıkları konuşuldu. Bakın bugün burada 5 bin kişi var.
Daha sonra bir konuşma yapan Prof. Dr. Bingür Sönmez, 2013 yılında yapılan yürüyüşlerde 80 bin katılım vardı. Bir zamanlar Anzak çocuklarına özeniyor, Avusturalya’dan 300-500 çocuk kahramanlıklarını konuşuyordu. Ben diyorum ki, Sarıkamış’tan Kanal’a, Kanal’dan Kut’ül Amare’ye, Kut’ül Amare’den Galiçya’ya, Galiçya’dan Kurtuluş Savaşına, Kurtuluş Savaşından günümüze kadar günümüze kadar olan tüm şehitlerimizin ve hayatta olmayan gazilerin ruhları şad olsun” dedi.
Türkiye İzcilik Federasyonu Başkanı Hasan Dinçer Subaşı ise gençlere tavsiyelerde bulunarak, “Bugün Türkiye ayağı kalktığında dünyanın jandarması diye dolaşan ülke kaçacak delik arıyorsa, bunu topraklara can veren şehitlerimize borçluyuz” şeklinde konuştu.
“Sarıkamış Türk askerinin vatanı için neler yapacağının bir nişanesidir” diyen Şenkaya Belediye Başkanı Görbil Özcan, “Bu bölgede düşman kuvvetlerine büyük kayıplar verilmiş ve geri püskürtülmüştür. Gençler dün 7 düvelden bize saldıranlar bugünde aynılar. Bu yüzden birlik ve beraberlik içerisinde olmalıyız. Dün sınırlarımızı kalemle çizenler bugün sınırlarımıza kadar dayanmışlar” diye konuştu.
Daha sonra söz alan Erzurum Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Eyüp Tavlaşoğlu, bundan 104 yıl önce silah ve teçhizatı olmayan ecdadın gözünü kırpmadan düşman üzerine yürüdüğünü söyledi.
Dünyanın en büyük itaat destanı bu topraklarda yazıldı
Bundan tam 104 yıl önce Dünya tarihinde ki en büyük itaat destanına şahitlik etmiş bu topraklarda büyük bir heyecan olduğuna dikkat çeken Vali Okay Memiş, şöyle konuştu:
“93 Harbi sonrasında esir kalmış vatan topraklarına ilk kez Türk askeri giriyordu. O askerin gelişindeki yollar cennet bahçeleri gibi gül kokuyordu. Dünya’nın en büyük “İtaat destanı” bu topraklarda yazıldı. Burada o destanı yazan yiğitleri anmak için toplanmış bulunuyoruz. O yiğitlerin toprağa düşen bedenleri bu topraklara atılmış Türk Milletinin perçinleridir. Dünya durdukça bu milletin bu topraklarda var olacağının göstergesidir. Onları Allahuekber dağlarına çıkaran ateş ne ise günümüzde de sınırda ve sınır ötesinde torunlarının kanını ısıtan duygu aynıydı. Bu duygu elbetteki, inanç, iman ve yüreklerindeki vatan sevgisinin ateşiydi. Ne mutlu bizlere ki onların torunlarıyız.”
Bitti denilen bir devletin neler yapacağını herkes gördü
En zor anda bile Türk ordusunun yıkılmadan ayakta kaldığını ifade eden Vali Okay Memiş, “Erzurum’dan yola çıkarak Kaleboğazında, Narman’da, Oltu’da, Köprüköy’de, Bardız ve Kosor Boğazında aslanlar gibi savaşarak gelen bu cengâverler bitti, yıkıldı denilen bir devletin ve onu oluşturan milletin en zayıf sanıldığı anlarda bile neler yapabileceğini, diğer milletlerden farkının ne olduğunu burada ortaya koymuştur. Bu yüzdendir ki Allahuekber ve Soğanlı dağlarını aşarak hedeflerine ulaşan 3’üncü Ordu’nun 9 ve 10’uncu Kolorduları günümüzde en modern teçhizatla bile başka orduların göze alamayacağı bir işi başarmışlardır. Dünya’da hiçbir ordu Kahraman Türk ordusu kadar sebatkâr, gözü kara, cefakâr ve itaatkâr değildir. O zaman canla, kanla ödenen bu bedeli günümüzde çok çalışarak, bilimle, teknolojiyle, ilimle uğraşarak, kimseye minnet etmeden, her türlü ihtiyacını kendi karşılayabilen bir toplum olmaya çapa sarf ederek ve en önemlisi Dünyanın en kıymetli topraklarında yaşadığımızın, dolayısıyla düşmanında eksik olmayacağının bilincinde olarak çok çalışmalı ve çok okumalıyız” şeklinde konuştu.
Vali Memiş’in büyük dedeside bu topraklarda şehit oldu
Sarıkamış Harekâtının kendisi için ayrı bir yeri olduğuna dikkat çeken Erzurum Valisi Okay Memiş “Değerli kardeşlerim benim için bu programın ayrı bir anlamı da var. Benim büyük dedem 10. Kolorduyla bu harekâta katılıyor ve Allahuekber Dağlarında şehit düşüyor. Torunu ve Erzurum Valisi olarak bu programa katılmak bana nasip oldu. Hüznü ve gururu aynı anda yaşıyorum. Bu vesile ile bütün şehitlerimize kendi dedeme, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e, Kurtuluş Savaşının bütün şehitlerine, Sarıkamış ve Bardız şehitlerine, 15 Temmuz şehitlerine terörle mücadelede hayatını kaybeden şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum” dedi.
Konuşmaların ardından etkinliğe Bardız ve Yayla şehitliği arasında yapılan ‘Allahuekber Şehitlerini Anma Yürüyüşü’ ile devam edildi. Bardız Allahukber Şehitleri Anma törenlerine Erzurum Valisi Okay Memiş, 9’uncu Kolordu Komutanı Tümgeneral Tümgeneral Veli Tarakçı, Büyükşehir Belediye BaşkanVekili Eyüp Tavlaşoğlu, Prof. Dr. Bingür Sönmez, Jandarma İl Komutanı Albay Bekir Uzun, Emniyet Müdürü Mehmet Aslan, adli ve idari yargı mensupları, kaymakamlar, ilçe belediye başkanları, kurum amirleri, izciler ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Dünyaca ünlü Kırgız edebiyatçı Cengiz Aytmatov, 90’ıncı doğum yılında, 2018 Cengiz Aytmatov Yılı etkinlikleri kapsamında Muratpaşa Belediyesi’nce anıldı.