Yargının hızlandırılması için Yargıtay’ın yapısında önemli değişiklikler yapan hükümet şimdi de yerel mahkemelerdeki hakim ve savcıların iş yükünün azaltılması için harekete geçti. Adalet Bakanlığı’nın AB (Avrupa Birliği) ile birlikte yürüttüğü ‘Türkiye’de mahkeme yönetimi sisteminin güçlendirilmesi projesi’ kapsamında, hakim ve savcıların doğrudan yargılama ile ilgili olmayan bazı işlerini üstlenecek “adli hizmet uzmanı” kadrosunun oluşturulması için çalışma başlatıldı.
Çalıştay düzenlenecek
Bakanlık Personel Genel Müdürlüğü’nden mahkemelere gönderilen yazıda “hakim ve savcılara yardımcı olacak adli hizmet uzmanının istihdam edilmesi düşünüldüğü” belirtilerek “Adli hizmet uzmanıyla birlikte çalışacak olan hakim ve savcıların adli hizmet sisteminin oluşturulması aşamasında görüşlerinin alınması amacıyla 13-14 Eylül 2012 tarihlerinde Ankara’da bir çalıştay düzenleneceği” duyuruldu.
Yargısal olmayan işler
Projeye göre, örneklerine Avrupa ülkelerinde sıkça rastlanan uygulamayla, adli hizmet uzmanı hâkimlerle işbirliği içinde çalışacak. Hakim ve savcıların yargısal faaliyetlere daha fazla yoğunlaşmaları için yargısal olmayan işlerini adli hizmet uzmanları yürütecek. Buna göre hukuk mezunu veya hukuk dersleri ağırlıklı fakülte mezunlarından alınacak olan adli hizmet uzmanları, bir tür “hakim ve savcı yardımcısı” olarak görev yapacak ve davaların ve duruşmaların hazırlığında hakim ve savcılara yardımcı olacak. Hakim ve savcıların kanunların Yargıtay’ca nasıl yorumlandığına ilişkin içtihatlarını da araştıracak olan adli hizmet uzmanları ayrıca mahkeme ve savcılıkla ilgili karar taslakları hazırlayacak. Hakim ve savcılara daha hızlı karar vermeleri için dava dosyaları ile ilgili rapor yazmaları da düşünülen adli hizmet uzmanları, büyük zaman kaybına neden olan dosyaya giren dilekçelerin havale edilmesi gibi işlerin yanı sıra yargılama giderlerinin hesaplanması ve infaz işlemlerinin yürütülmesi gibi işleri de üstlenecek. Böylece hakim ve savcılar sadece yargısal faaliyetlerle ilgili işleri yürütecekler.
Hakim ve savcı açığı kapatılmadı
– Hakim ve savcıların iş yükünün azaltılarak yargının hızının artırılması düşünülürken, hakim ve savcı açığı konusundaki sorunlar ise sürüyor. HSYK’nın Haziran 2012 verilerine göre, Türkiye genelinde 5 bin 147’si hakim, 4 bin 34’ü savcı olmak üzere toplam 9 bin 181 hakim ve savcı görev yapıyor. AB üyesi ülkelerde her 100 bin kişiye düşen hakim sayısı 18-20 iken Türkiye’de bu sayı 10.5 olarak hesaplanıyor. Yine AB ülkelerinde her 10 bin kişiye 10 savcı düşerken Türkiye’de her 100 bin kişiye 5.3 savcı düşüyor.
